پس از فراگیر شدن کمبود روغن آفتابگردان در آلمان، فرانسه، بلژیک و اسپانیا، کاهش عرضه اقلامی همچون سیب زمینی منجمد، آرد، ماکارونی و تخم مرغ نیز در اروپا آغاز شد.
نماینده انجمن تولیدکنندگان دانه‌های روغنی آلمان (Ovid) در مواجهه با انتقاد عمومی از نبود روغن خوراکی و آشپزی در سوپرمارکت‌ها یاد آورد شده که اوکراین به عنوان غول صادرکننده روغن آفتابگردان فعلا از بازار خارج شده و بعید هم به نظر می‌رسد که در کوتاه مدت اوضاع بازار به حالت عادی بازگردد.
در چنین شرایطی، سایت فروش آنلاین ئی‌بی (eBay) در آلمان نرخ فروش هر بطری یک لیتری روغن آفتابگردان را به ۵.۵ تا ۶.۵ یورو افزایش داده است.
در همین حال، رئیس گروه سوپرمارکت‌های او (U) که در سراسر فرانسه ۸۰۰ شعبه دارد، هشدار داده که موجودی روغن آفتابگردان در دو، سه ماه یا حتی یک ماه آینده به اتمام می‌رسد. در حال حاضر کمبود ورغن آفتابگردان در فروشگاه‌های مواد غذایی در فرانسه و حتی بلژیک محسوس است.
در اسپانیا نیز مطابق گزارش روزنامه اکسپانسیون (Expansion)، برخی از مغازه‌ها فروش روغن پخت و پز را محدود کرده‌اند و به ازای هر فرد سه یا پنج لیتر روغن می‌فروشند. نشانه‌هایی نیز از وقوع کمبود زودهنگام روغن آفتابگردان در لهستان وجود دارد. چرا که تولید سالانه تخمه آفتابگردان برای تولید روغن در لهستان از ۱۰ هزار تن تجاوز نمی‌کند و به همین دلیل این کشور سالانه حدود ۹۵ هزار تن واردات دارد که مبدا ۶۵ هزار تن آن اوکراین بوده است.
اوکراین در سال ۲۰۲۰ حدود ۵۲.۲ درصد از صادرات جهانی دانه و روغن آفتابگردان را در اختیار داشته و روسیه نیز ۲۰.۲ درصد این بازار را در کنترل خود داشته است. با وقوع تهاجم نظامی روسیه به اوکراین نظام عرضه بیش از ۷۲ درصد روغن آفتابگردان مختل شده است.
اما فارغ از روغن پخت و پز، کاهش عرضه اقلام خوراکی از جمله سیب زمینی منجمد، آرد، ماکارونی و تخم مرغ نیز در برخی کشور‌های اروپایی از جمله فرانسه گزارش شده است.
در توضیح دلایل تسری کمبود به بخش‌هایی گسترده از بازار موادغذایی، برخی کارشناسان آغاز خرید‌های احتیاطی مردم نگران از طولانی شدن جنگ اوکراین را علت اصلی می‌دانند. اما در مورد محصولی همچون تخم‌مرغ افزون بر تاثیر همه‌گیری آنفلوانزای مرغی یا پرندگان، فعالان این صنعت در فرانسه یادآور می‌شوند که ۷۰ درصد هزینه تولید تخم مرغ سهم خوراک طیور است؛ خوراکی که عمده آن از روسیه و اوکراین وارد می‌شده است.
همین مساله در بازار تولید گوشت سفید مرغ و سایر پرندگان و نیز گوشت قرمز وجود دارد. چرا که اوکراین و روسیه منبع تامین کننده کنجاله سویا به عنوان مهمترین خوراک دام و طیور بوده‌اند. همچنین این دو کشور از تولیدکنندگان عمده گندم بوده‌اند و این نگرانی در میان مردم وجود دارد که با ادامه جنگ، تامین نان آن‌ها نیز دشوارتر شود. البته روند صعودی قیمت گندم نیز همزمان با کاهش عرضه و افزایش خرید مردم با هدف ذخیره میان مدت موجب شده تا تولیدکنندگان ماکارونی نیز با افت تولید و بالارفتن بهای محصولات خود مواجه شوند.
علاوه بر موادغذایی ضروری، جنگ اوکراین زنجیره‌های تامین بین‌المللی سایر محصولات خوراکی را نیز متزلزل کرده است. به طوری که حتی تولیدکنندگان نوشیدنی‌های الکلی نیز در اروپا با مشکلاتی مواجه شده‌اند. چرا که برخی از آن‌ها آلومینیوم، شیشه و پلاستیک بازیافتی مورد نیاز خود برای عرضه نوشیدنی‌های الکلی را از اوکراین و روسیه تهیه می‌کرده‌اند و با وقوع جنگ در بسته‌بندی محصولاتی همچون آبجو و ودکا با کمبود مواد اولیه رو به رو شده‌اند.
مطابق تازه‌ةرین گزارش اداره آمار کمیسیون اروپا (یورواستات) متوسط قیمت مواد غذایی، نوشیدنی‌های الکلی و سیگار در کشور‌های عضو اتحادیه اروپا در یکسال منتهی به آوریل گذشته ۶.۴ درصد افزایش یافته که نرخی بی‌سابقه محسوب می‌شود.
