استفاده صحیح از ماسک و رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، دو تدبیری است که همواره بسیاری از کشورها به منظور پیشگیری از شیوع ویروس کرونا مورد توجه قرار داده و حتی جرایمی را در صورت عدم رعایت این نکات در نظر گرفته‌اند.
به گزارش ایرنا، شیوع ویروس کرونا موسوم به کووید ۱۹ برای نخستین بار اواسط ماه دسامبر (۲۴ آذر) در شهر «ووهان» واقع در مرکز چین گزارش شد و به تدریج به سایر کشورهای دنیا سرایت کرد. در ایران نیز در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۹۸ بود که نتایج آزمایش اولیه ۲ مورد مشکوک ابتلا به کرونا در قم مثبت گزارش شد و از آن زمان به بعد شاهد افزایش آمار مبتلایان به ویروس کووید ۱۹ در سایر استان های کشور می باشیم. آنچنان که بر اساس آخرین گزارشات وزارت بهداشت، کل مبتلایان ۴۷۱ هزار و ۷۷۲ نفر، کل فوت شدگان ۲۶ هزار ۹۵۷ نفر وکل بهبود یافتگان ۳۸۹ هزار و ۹۶۶ نفر گزارش شده است. این در حالی است که آمار بهداشت جهانی نشان می دهد کل مبتلایان جهان ۳۵ میلیون و ۱۸۲ هزار و ۶۱۹ نفر، کل فوت شدگان ۱ میلیون و ۳۸ هزار و ۸۱۰ نفر و کل بهبود یافتگان ۲۶ میلیون و ۱۶۷ هزار و ۲۱۳ نفر است.
بنابراین ورود ویروس کرونا به کشورمان و افزایش مبتلایان به آن، مقدمه ای برای اتخاذ تدابیری در سطح ملی و استانی شد؛ به طوریکه در تاریخ ۴ اسفند بود که رییس جمهوری به وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دستور تشکیل ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا را داد تا از تمام توان و قوای خود جهت مقابله با این ویروس استفاده کنند. این ستاد از نخستین روزهای تشکیل تا کنون جلسات متعددی برگزار و تصمیمات مختلفی گرفته است که یکی از مهمترین تصمیمات این ستاد مبنی بر قرنطینه کردن و تعطیلی کسب و کارها برای چند هفته بود. اما از آنجایی که داده ها و اطلاعات نشان داد این وضعیت همواره ادامه دارد و با آغاز فصل پاییز احتمال شدت یافتن این ویروس و جود دارد؛ لذا این موارد سبب شدند تا دولت و مسوولین علاوه بر قرنطینه، تدابیر دیگری را نیز اتخاذ کنند که یکی از مهمترین تدابیر جهت پیشگیری از این ویروس ماسک گذاری و رعایت فاصله گذاری اجتماعی است. تجربه ای که همواره در بسیاری از کشورها اجرا می شود و حتی جرایمی مبنی بر عدم رعایت آن در برخی از کشورها در نظر گرفته شده است.لزوم رعایت پروتکل های بهداشتی از یک سو و فرسودگی کار کادر درمان و خستگی مزمن که برای این افراد در طی این ۷ ماه ایجاد شده است، سبب شد ریاست جمهوری در آخرین سخنان خود نیز در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا عنوان کند: “ماسک گذاری نوعی تشکر عملی از کادر درمان است”. همچنین آخرین آمار سازمان نظام پزشکی از زمان شیوع ویروس کرونا تا کنون حاکی از این است که ۱۳۸ نفر از کادر درمان(پزشکان و پرستاران)به دلیل ابتلا به این ویروس جان باخته اند .
اهمیت ماسک گذاری از منظر متخصصان، مجلات علمی و سازمان بهداشت جهانی
متخصصان معتقدند که استفاده از ماسک در تعاملات روزانه باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری کرونا می شود. از آنجاییکه ویروس کووید ۱۹ از طریق عطسه، سرفه یا هنگام صحبت کردن از فاصله نزدیک با فرد مبتلا به افراد سالم منتقل می شود؛ لذا استفاده از ماسک یکی از اقداماتی است که می تواند از شیوع این ویروس جلوگیری و از افراد در برابر اثرگذاری ریز قطرات ناشی از عطسه یا سرفه افراد بیمار محافظت کند.
به گزارش ایرنا، تحقیقات و مطالعات منتشر شده در «ژورنال پزشکی لنست» حاکی از تاثیر قابل توجه فاصله گیری فیزیکی، استفاده از ماسک و عینک محافظ بر روند انتقال ویروس کرونای جدید است، تا جایی که برخی از پژوهشگران تاکید دارند استفاده از ماسک های ان-۹۵ می تواند تا ۹۰ درصد مانع از ورود ویروس جدید به سیستم تنفسی افراد شود.
از طرفی سازمان جهانی بهداشت نیز توصیه کرده است، در شرایطی که امکان رعایت فاصله گذاری فیزیکی (حدود دو متر فاصله با دیگران) به خصوص در فضاهای بسته و مکان های شلوغ و پرتردد وجود ندارد، از ماسک استفاده کنند. این سازمان، به سالمندان و افراد دارای بیماری زمینه ای مانند بیماری های قلبی، ریوی و دیابت، پیشنهاد می کند حتی در صورت رعایت فاصله گذاری فیزیکی بهتر است از ماسک استفاده کنند و در عین حال افراد مبتلا به کووید- ۱۹ باید در تمام حالات، اعم از فضاهای باز و بسته از ماسک استفاده کنند.
فاصله گذاری اجتماعی و اهمیت آن
از دیگر اقدامات کشورها که هم اکنون نیز در کشور ما رعایت می شود، طرح فاصله‌گذاری اجتماعی است. «فاصله گیری اجتماعی» یا «فاصله گذاری اجتماعی» اصطلاحی است که برای برخی از اقدامات غیر دارویی کنترل عفونت استفاده می شود که توسط مقامات بهداشت عمومی برای متوقف کردن یا کاهش سرعت شیوع بیماری های بسیار مسری انجام می گردد. هدف از فاصله گیری اجتماعی کاهش احتمال تماس بین افراد دارای عفونت و افراد سالم است تا انتقال بیماری، عوارض و در نهایت مرگ و میر به حداقل برسد. فاصله گیری اجتماعی زمانی موثر است که عفونت از طریق آب یا مواد غذایی آلوده یا توسط ناقل هایی مانند پشه یا حشرات دیگر منتقل شود.
گزارش جدیدی که در هفته نامه پزشکی «لنست» منتشر شده است نشان می دهد در صورتی که افراد در مراکز شلوغ حداقل ۲ متر فاصله اجتماعی را از یکدیگر رعایت کنند خطر ابتلای آنها به بیماری کرونا به طرز چشمگیری کاهش خواهد یافت. همچنین این تحقیقات نشان می دهد در صورتی که افراد یک متر از یکدیگر فاصله داشته باشند خطر ابتلا به کرونا تنها ۲.۶ درصد کاهش خواهد یافت اما رعایت فاصله ۲ متری می تواند باعث کاهش حداقل ۵۰ درصدی خطر ابتلا به این بیماری شود. در برخی کشورها رعایت فاصله یک متر تا یک و نیم متر توصیه شده است اما شواهد از تاثیر معنادار حفظ حداقل ۲ متر فاصله حکایت دارد. در ایران نیز طرح فاصله گذاری اجتماعی از اوایل فروردین ماه اجرا شد و بر اساس اطلاعیه شماره یک تاکید شد که صرفا افراد بومی ساکن هر شهر مجاز به ورود به آن شهر هستند. از آن زمان به بعد طرح فاصله گذاری اجتماعی با عنوان فاصله گذاری هوشمند مبنی بر رعایت فاصله یک و نیم متری در اماکن عمومی مورد توجه قرار گرفت و از شهروندان خواسته شد در همه مکان ها به این امر توجه کنند.
